بخش‌هايي از گفتگوي مشروح همشهري ماه با مدير سايت گرداب که در شماره 56 اين ماهنامه منتشر شده را در ادامه مي‌خوانيد:
• اينجا يک فضاي تخصصي است و خيلي نمي‌توان شخصي به آن نگاه کرد. ما براساس دريافت‌ها، تحليل‌ها، اسناد و مستنداتي عمل مي کنيم که در اختيار داريم يا به دست مي آوريم. برخي از اين اطلاعات بر اساس جمع آوري در دسترس ما قرار مي‌گيرد و جنبه توليدي چنداني ندارد. عمده آن هم از طريق اينترنت و صاحبان تکنولوژي آن در اين فضا منتشر مي‌شود. مباحث تحليلي نيز با تکيه بر اطلاعات به دست آمده و دريافت هاي دقيق کارشناسان شکل مي گيرد و ما نيز بر آن اساس کار را جلو مي‌بريم. اين سايت به عنوان “نماينده مرکز بررسي جرايم سازمان يافته” در فضاي سايبري، دغدغه‌هاي اين مرکز را دنبال مي‌کند. اين دغدغه‌ها بيش از هر چه متوجه امنيت خانواده‌ها و پس از آن براي همه افراد جامعه، در فضاي مجازي و اينترنت شکل مي گيرد. تلاش داريم اين دغدغه‌ها را در تعامل با رسانه‌ها به اطلاع عموم برسانيم.
• ارتش سايبري از زماني در افواه عمومي رايج شد که موسسه ديفنس تک (Defense Tech) اعلام کرد که ايران صاحب ارتش سايبري است و در بين پنج کشور اول دنيا قرار دارد. ما ارتش سايبري نيستيم. مرکز بررسي جرايم سازمان‌يافته زيرنظر “فرماندهي فضاي مجازي در سپاه” فعاليت مي‌کند و با ارتش سايبري فرق مي‌کند. هر جا هم که فعاليتي انجام داده‌ايم، با تابلوي مرکز بررسي جرايم سازمان‌يافته بوده و در پايگاه اطلاع‌رساني گرداب منعکس شده است. اما ارتش سايبري، سپاه سايبري، بسيج سايبري، ارتش آفتاب و ... گروه هاي ديگري هستند؛ در حقيقت فعالان فضاي مجازي هستند که اين اسامي را براي خودشان انتخاب کرده‌اند. اين يک غلط واژگاني مصطلح است. جالب است که اين اشتباه عمدتاً در خارج کشور اتفاق مي‌افتد و آنها واژه ارتش سايبري را به کار بردند و افرادي هم در داخل کشور تصور کردند که منظور از ارتش سايبري يعني سايبري سپاه. واحد سايبري سپاه همان مرکز بررسي جرايم سازمان‌يافته است که در بخش “درباره ما” در سايت گرداب به نشاني Gerdab.Ir، درخصوص آن توضيح داده شده است.
• اصلاً تعريف مشخص و درستي از ارتش سايبري وجود ندارد. وقتي از ارتش سايبري صحبت مي‌شود، معمولاً آن را بر اساس هک و نفوذ مي‌شناسند. به عنوان مثال وقتي گروه هکري “آ” در سالگرد فلان واقعه، 1000 سايت را هک مي‌کند، نام آن را ارتش سايبري مي‌گذارند. کار ما که هک کردن نيست.مؤسسه ديفنس تک موضوعي را بررسي کرده که کار اصلي ما نيست. گاهي اوقات بعضي دوستان و فعالان فضاي مجازي انتقاد مي‌کنند که چرا به آمار اين مؤسسه اشاره و خود را به آن دلخوش مي‌کنيم. من بايد بگويم که اين آمار ما را دلخوش نمي‌کند. آنها بعضي اقدام‌ها را رصد کرده‌اند و براساس آن گفته‌اند که ايران يکي از ارتش هاي سايبري جهان را در اختيار دارد. متوجه ماهيت ارتش سايبري در داخل کشور نيستند. آنها يک اطلاعات متوهمي دارند و فکر مي‌کنند سپاه، نيروي مردمي يا هر جايي که چند فعال فضاي مجازي دور هم جمع شده‌اند و دارند کار اينترنتي مي‌کنند، همگي تحت‌نظر سپاه هستند و سپاه هم يعني ارتش سايبري. آنها فکر مي کنند که ايران در اين فضا از قدرتي برخوردار است که از نظر آنها قدرت هماوردي با قدرت آمريکا را در فضاي مجازي دارد. اما اگر قرار باشد ما بررسي و مقايسه کنيم، با در نظر گرفتن افراد و امکانات، سابقه ورود اين تکنولوژي به ايران و ... مي توانيم به جايگاهي بالاتر از آنکه مد نظر آنهاست فکر کنيم؛ همانگونه که در اظهارات مقامات آمريکايي نيز منعکس است.
• ما هم با تکيه بر رصد مردمي فعاليت مي کنيم و هم کارشناسان زبده ما در اين فضا کار مي‌کنند، تا بدانيم رخنه‌هايي که در امنيت ملي ما ايجاد مي‌شود، کجاست؟ سرمنشأ آن کجاست؟ و کجا اثر مي‌گذارد؟ به همين دليل از انجام کارهاي پراکنده، کاملاً برحذريم. کار ما يک کار دقيق، منظم، زمان‌دار و هدفمند است. اينطور نيست که مثل ارتش سايبري در پي هک و نفوذ باشيم.
• پس از راه‌اندازي سايت گرداب از کاربران اينترنت خواستيم که اگر علاقه‌مند به همکاري با ما هستند در دو بخش همکاري کنند: يکي “گزارش تخلف” در فضاي اينترنت است که لينک آن را براي ما مي‌فرستند تا بررسي کنيم. در اين بخش روزانه صدها لينک تخلف به ما مي‌رسد.بخش دوم، “تماس با ما”ست. کاربران داخلي و خارجي مي‌توانند از اين طريق با گردانندگان سايت ارتباط برقرار کنند. در اين بخش تاکنون گزارش‌هايي از تخلف‌هاي سايبري و غيرسايبري به فارسي و ديگر زبان هاي زنده دنيا براي ما ارسال شده است. اتفاق زيبايي که افتاده، ايجاد دغدغه در کاربر است که بخواهد مطلبي را که به ذهنش مي‌رسد به “گرداب” گزارش دهد. احساس مي‌کنند فضاي بعضي سايت‌ها ناپاک است و “گرداب” مي‌تواند به پاکسازي آن کمک کند. اين نگاه براي ما خيلي ارزش و اهميت دارد.
• کاربران به ما کمک مي‌کنند که حوزه‌هاي نوپديد آسيبها و تهديدها در فضاي اينترنت را رصد و احصا کنيم. اين کار باعث مي‌شود هيچ حوزه اي از آسيب ها و تهديدهاي نوپديد از زاويه نگاه و حوزه رصد ما دور نماند. همچنين حجم را هم به ما نشان مي‌دهد. گزارش هاي ارسال شده به سايت از شهرهاي مختلف ايران و ديگر کشورها، نوع، مصداق و حجم آسيبها و تهديدها را به ما اعلام مي‌کنند. بررسي جرايم در اينترنت سازمان‌يافته و برخي ديگر سازمان نيافته صورت مي پذيرد. تلاش مردم و کاربران در فضاي اينترنت به ما کمک مي‌کند که حوزه‌هاي نوپديد را بشناسيم و اشراف کامل به جرايم سازمان‌يافته و غيرسازمان‌يافته داشته باشيم.
• اطلاع‌رساني پروژه گرداب گسترده و مناسب صورت پذيرفت ولي در روند اطلاع رساني پروژه مرصاد کمتر کسي تاکنون به جزئيات پروژه مرصاد توجه کرده است. در پروژه مرصاد، متوجه شديم که بعضي معاندان انقلاب اسلامي در هيأت فعالان حقوق بشر با برقراري ارتباط مستقيم با گروهک نفاق و ... اجرايي نمودن پروژه بي ثبات سازي جمهوري اسلامي را در دستور کار خود قرار داده اند. کار گروهک نفاق هم که مشخص است. در پروژه هسته‌اي جاسوسي کردند. اين فعالان حقوق بشري، با گروهک ريگي هم ارتباط مستقيم دارند.
• گروهک‌هاي ريگي و نفاق هر دو تروريست هستند، با اين حال کساني که خودشان را فعالان حقوق بشر مي‌ناميدند با آنها در ارتباطند. اين تعارض ذاتي نشان مي‌دهد که شعار حقوق بشر براي آنها فقط يک نقاب است. آنها براي آنکه کار خودشان در داخل کشور را ساماندهي کنند، عده‌اي فريب‌خورده را مورد استفاده و در واقع سوء‌استفاده قرار مي‌دهند.
• در پرونده مرصاد، در ايميل‌هايي که بين هم رد و بدل کردند، به اين موضوع رسيديم که گروه فعالان حقوق بشر در ايران، دستور مسلح شدن گرفتند. در جريان فتنه پس از انتخابات دستور گرفتند که منبع آب شرب مردم تهران را مسموم کنند. واقعاً متحير هستيم که اين کارها چه ربطي به حقوق بشر دارد؟!
• احمد باطبي يکي از اين افراد است که در ماجراي کوي دانشگاه در سال 78 معروف شد. او بعدها از ايران فرار کرد و با آقاي بوش پسر عکس يادگاري دارد که در سايت گرداب منتشر کرديم. او سخنگوي اين فعالان حقوق بشر در ايران شده است. رئيس او کيوان رفيعي است که با گروهک‌هاي نفاق و ريگي ارتباط دارد و غيرمستقيم در خدمت سازمان سيا است. مستقيماً با فعالان فضاي فتنه در ارتباط است. ما ايميل‌هاي آنها (فعالان فتنه) را هم داريم که حالا اسم نمي‌آورم. کيوان رفيعي و سرشاخه‌هايي که با او ارتباط دارند، مي‌دانند که دارند چه کار مي‌کنند و با کجا ارتباط دارند، ولي در داخل کشور چند صد نفر را که دغدغه نسبت به فضاي داخلي کشور دارند فريب مي‌دهند و از طريق آنها شروع مي‌کنند به جمع‌آوري اطلاعات. اين افراد نمي‌دانند اين اطلاعات قرار است چگونه آناليز شود. عموم آنها هم فريب‌خورده هستند و نمي‌دانند پشت قضيه چيست. در اين جريان‌ها اغلب، دانشجويان را به کار مي‌گيرند. سفارش خبر مي‌دهند به تعداد کم ولي پرداخت بالا در مقابل آن. اين دانشجو فکر مي‌کند که با هزينه‌هاي زيادي که دارد چه اشکالي دارد که با ارسال مثلاً دو خبر در ماه هزينه خود را تأمين کند. خبر هم خيلي زاويه بدي ندارد، ولي کسي که اين اطلاعات را جمع مي‌کند، مي‌داندکه چه پازلي قرار است درست شود.
• وقتي مي‌بينيم چندين سايت با محتواي مجرمانه وجود دارند که با عنوان فعاليت مشخص و مشترک، در سروري مشترک فعاليت دارند و دامين آنها از يک‌جا و به نام افراد مشخصي ثبت شده است، در حوزه بررسي جرايم سازمان يافته ما قرار مي گيرد. اين اطلاعات به عنوان حوزه شخصي افراد مطرح نيست، در اينترنت سايت‌هايي هستند که اين اطلاعات را در اختيار عموم مي‌گذارند. اگر قرار باشد در روند پرونده به حوزه شخصي افراد ورود کنيم، اين کار فقط با دستور قاضي صورت مي‌گيرد. قاضي براساس محتواي پرونده و در چارچوب قانون، مأموريت‌هايي را به ما محول مي‌کند. اينطور نيست که هر کاري دلمان بخواهد انجام دهيم. اما در کشورهايي مثل انگلستان و آمريکا، قانون مجاز بودن شنود به تصويب سنا، کنگره و مجلس عوام رسيده است؛ يعني در آن کشورها هيچ کس در هيچ جا امنيت ندارد. در ايران حوزه شخصي افراد مورد احترام قانون و مجريان آن است. درست است که تبليغات عليه کشورمان زياد است، ولي شرايط موجود به هيچ وجه با چين قابل مقايسه نيست. حتي قابل مقايسه با آمريکا هم نيست چون در ايالات متحده، سيستم اطلاعاتي جامعه آنها يکپارچه است، هر کسي در زندگي شخصي‌اش هر کاري کند، اين اطلاعات ذخيره مي‌شود. حتي در مسايلي مانند ماليات هم از اين اطلاعات استفاده مي‌کنند چه رسد به حوزه‌هاي مرتبط با امنيت ملي.
• اينترنت به عنوان مهم ترين ابزار توسعه ديپلماسي عمومي در نظر گرفته شده است، اما براي اين که اهداف نظامي و سياسي خودشان را مخفي کنند، فضاي گل و بلبل براي آن درست مي کنند. موتورهاي جستجو و ساير سرويس هاي وب 2 طوري طراحي شده اند که مخاطبان به اصل هدف پي نبرند. براي اين که تصور نکنيد دچار توهم توطئه شده ام، استناد مي کنم به سخنان چندي پيش سخنگوي پنتاگون که گفت: «ما منتظر يک 11 سپتامبر مجازي هستيم و اگر اين اتفاق بيفتد، جواب آن را در فضاي نظامي خواهيم داد.»
• در پروژه گرداب با پديده اي مواجه شديم که پيش از آن کسي حتي تصور هم نمي کرد به فضاي ايران وارد شود. ورود سکس با محتواي فارسي يکي از اين پديده ها بود. کسي که اين نوع سايت ها را راه اندازي کرده است از نظر ما مجرم است، چون بازديد کننده زيادي دارد و زمينه گناه را براي افراد متعددي فراهم کرده است.درفضاي سياسي هم وقتي فردي 300 تا 400 نفر را به جمع دوستان خود اضافه مي کند و هر روز به آنها خوراک مي دهد، ديگر پياده نظام به شمار نمي آيد.
• در جريان فتنه عده اي خواستند مرکز رسيدگي به جرايم سازمان يافته و به نوعي کل نظام را مخدوش کنند و ادعا کردند که براي برخورد با مخالفان، هکر از چين آورده ايم. اولاً در فضاي مجازي، هکر را از جايي نمي آورند، سفارش مي دهند کار آنلاين انجام شود.همين ها مي گفتند در جريان سرکوب فتنه، آدم هايي از لبنان و فلسطين را آورده اند. اين حرف هاي بي سر و ته چيست؟ نيروهاي انتظامي با کمال اقتدار و وظيفه شناسي به انجام وظيفه مي پردازند و نيازي به واردات نيرو نداريم. نه در فضاي سايبر و نه در فضاي واقعي. اين حرف ها، عمليات رواني برضد جمهوري اسلامي است.
• در شبکه هاي اجتماعي تا امروز فعاليتي نکرده‌ايم، ولي در حال فراهم کردن مقدمات حضور در اين شبکه‌ها هستيم.
• هر جا بخواهيم تذکر بدهيم، با تابلوي گرداب و مرکز بررسي جرايم سازمان يافته عمل مي‌کنيم. برخي از کاربران فضاي اينترنت يک ترس موهومي از گرداب دارند و فکر مي‌کنند اگر يک تماسي با گرداب داشته باشند يا نظري بدهند، اينجا برايشان پرونده تشکيل داده و آنها را مرتب رصد مي‌کنيم. ما نه وقت اين کار را داريم و نه دنبال آن هستيم. آن‌قدر کارهاي مهم در حوزه جرايم سازمان يافته در خارج کشور داريم که نيرو و فرصتي براي اين کارهاي جزئي باقي نمي‌ماند. رويکردهاي ما نشان مي‌دهد که به دنبال اين نوع کارها نيستيم. گاهي کساني به سايت گرداب وارد مي شوند و فحش و ناسزا نثار خادمان خود مي کنند؛ ما حتي پاسخ ساده‌اي نيز به آنها نداده ايم. فکر کرديم بالاخره افرادي در داخل يا خارج از کشور هستند که از جاهاي ديگر عقده دارند و گرداب مي تواند فرصتي براي خالي شدن عقده آنها باشد.
• به دوستان فضاي مجازي مي گويم سايت گرداب را مشاور امين خود بدانند. مرکز رسيدگي به جرايم سازمان يافته متعلق به جرايم سازمان يافته است و اگر کاربري تخلف کوچکي انجام دهد، مي‌تواند از ما مشاوره بگيرد تا گرفتار جرايم بيشتري نشود.
