به گزارش پیام گلستان به نقل از شفقنا چاه زمزم چاه مقدس آبی است در مسجدالحرام واقع در شهر مکه. چاه زمزم یکی از آثار مسجد الحرام است که با نامهای چاه اسماعیل، حفیرة عبدالمطلب، شفاء سُقم، عافیه، مَیمونه، طُعم، بَرکة، بَرّة، شناخته میشود. این چاه در نزدیکی مقام ابراهیم در هجده متری کعبه، در زیرزمین واقع است و آب آن توسط پمپ از طریق لوله کشی به زائرین میرسد چاه در قسمت شرقی مسجدالحرام قرار دارد و همانند دیگر مشاهد حج، از آثار ابراهیم، اسماعیل و هاجر است. این چاه به صورت معجزهآمیزی هزاران سال پیش توسط جبرئیل در زمان ابراهیم برای نوزاد تشنه او اسماعیل به وجود آمدهاست. سالیانه میلیونها نفر در زمان حج واجب یا عمره به دیدن چاه زمزم میروند تا از آب آن بنوشند. بر اساس قانون عربستان سعودی، آب چاه زمزم به هیچ صورت در خارج از عربستان اجازه فروش ندارد، ولی به دلیل درخواستهای زیاد فروش آبهای قلابی زمزم رونق خاصی دارد
پیرامون وازه
واژهٔ «زم» در زبانهای اوستایی و پهلوی به معنی زمستان و سردی است.[۱] واژهٔ زمین (گاه به صورت مخفف «زمی») از همین زم ساخته شدهاست با پسوند «ین»، چراکه جوهر زمین سرد انگاشته میشده، و زمیک پهلوی (به معنی زمین) نیز از همان ریشه است، که در اوستایی به صورت «زم» آمدهاست.[۲]
چگونگی به وجود آمدن
بر اساس متن قرآن، پس از آنکه حضرت ابراهیم، همسر و فرزندش را ترک کرد، تشنگی بر آنها چیره شد، هاجر به دنبال آب میان کوه صفا و کوه مروه دوید. سرانجام جبرئیل بال و یا پاشنه پای خود را بر زمین کوفت و زمزم جوشید، برای حفظ جان اسماعیل و هاجر پدید آورد.
تاریخچه
مدتی بعد از پدیدار شدن چاه، آثار چاه از میان رفت تا آن که عبدالمطلب بار دیگر آن را حفر نمود و از آن زمان تا کنون حاجیان از این آب بهرهمند میشوند. در توسعه اخیر سالنهای جداگانهای برای زنان و مردان، در طبقه زیرزمین مطاف، در کنار چاه ساخته شده و زائران از شیرهای آبی که در آنجا نصب شده و نیز از ظرفهای ویژهای که در نقاط مختلف مسجد الحرام از آب زمزم پر میشود استفاده میکنند. این چاه در آغاز، منبع تأمین آب مکه بود و پس از آن چاههای دیگری در مکه و اطراف آن ایجاد شد. عربها برای این چاه تقدس بسیار قائل بودند.
در اصل در زمان اولیه چاه زمزم دو مخزن داشت، یکی برای نوشیدن و دیگری برای شستشو. در آن زمان چاه زمزم فقط یک چاه ساده با دوری پوشیده از سنگ بود. بعد در زمان خلیفه عباسی ابوجعفر منصور (۱۴۹ هجری قمری) یک قبه کاشیکاری شده با مرمر بر روی چاه درست کردند. در سال ۱۵۳ هجری قمری، خلیفه المهدی چاه را بازسازی کرد و قبه را با استفاده از چوب درخت ساج ساخت و آن را با موزاییک پوشاند. یک گنبد چاه بر روی چاه قرار دارد و گنبدی بزرگتر اتاق زایران را میپوشاند. در سال ۲۱۳ هجری بازسازی بیشتری بر روی چاه صورت گرفت و در زمان خلافت معتصم گنبد آن با سنگ مرمر مزین گردید.
فهد بن عبدالعزیز در دوران پادشاهی اش دستور داد که آب زمزم از مکه به مسجد النبی در مدینه ببرند ودر اختیار حجاج بگذارند تا اینکه در مسجد النبی هم مانند مسجد الحرام حجاج آب زمزم بنوشند، این عملیه تا این روز هم ادامه دارد وآب زمزم از مکه بهوسیله تانکر به مسجد النبی رسانده میشود.
اهمیت
وجود این چاه و اهمیت آن برای مردم مکه سبب شده بود تا در قریش منصب «سقایت» به وجود آید. این منصب در اوان ظهور اسلام، در دست عباس عموی محمد بود.
در روایات اهل بیت علیهم السلام، نوشیدن از آب زمزم سفارش شده و همه مسلمانان به متبرک بودن آن باور دارند. امام علی (ع) فرمود: «مَاءُ زَمزَمَ خَیرُ مَاءٍ عَلَی وَجهِ الأَرضِ»[۳]؛ «آب زمزم، بهترین آب روی زمین است.[۴]»
درباره اهمیت آب زمزم و فضیلت نوشیدن آن روایات زیادی نقل شدهاست. پیامبر اکرم (ص) فرموده است: زمزم بهترین چاههای دنیاست. خود او اغلب از این آب استفاده کرده و از آن مینوشید و در هر جا بود دستور میداد که اصحاب این آب را برای آشامیدن و وضو ساختن او فراهم آورند[۵][۶].
منبع: ویکی با اندکی تغییر
↑ دهخدا، علیاکبر، لغتنامهٔ دهخدا، سرواژهٔ «زمزم» و «زمین».